
خرما کلوته چیست؟
20 مهر 1403
خرما دگلت نور
26 مهر 1403نگهداری خرما
این یک حقیقت است که مواد خوراکی بویژه میوه ها بعد از مدتی در هوای معمولی فاسد و خراب می شودند. محصولات کشاورزی و میوههای تازه در هوای آزاد به دلیل ترکیب چندین عامل فاسد می گردند، که مهمترین دلیل آن، فعالیت باکتریها و قارچها است که روی سطح میوهها زندگی میکنند. این میکروارگانیسمها از قندها و مواد مغذی موجود در میوهها تغذیه میکنند و باعث فساد آنها میشوند.علاوه بر این، اکسیژن موجود در هوا باعث اکسیداسیون میوهها میشود که منجر به تغییر رنگ، طعم و بو میگردد. همچنین، از دست دادن رطوبت نیز باعث پژمردگی و کاهش کیفیت میوهها میشود. عوامل دیگری مانند دما و رطوبت هوا نیز تأثیر زیادی دارند؛ در دمای بالا، سرعت واکنشهای شیمیایی و فعالیتهای میکروبی بیشتر میشود که فرآیند فساد را تسریع میکند.برای جلوگیری از فساد، نگهداری میوهها مانند خرما در یخچال یا محیطهای خنک و مرطوب میتواند به طولانیتر شدن عمر آنها کمک کند.خرما یکی از میوههای مفید ، پرمصرف که در مناطق گرم و خشک تولید می شود ، این میوه به دلیل ارزش غذایی بالا و فواید بسیاری که برای سلامتی بدن دارد، در بین مردم محبوبیت زیادی یافته است. اما یکی از سختی های مصرف و استفاده از خرما، نگهداری صحیح آن برای جلوگیری از خرابی و کاهش کیفیت زودهنگام آن است. لذا با رعایت اصول و روشهای استاندارد میتوان آن را برای مدت طولانی تر بدون کاهش کیفیت آنها نگهداری کرد. از نگهداری در دمای محیط گرفته تا فریز کردن و استفاده از مواد نگهدارنده طبیعی، هر کدام از این روشها بسته به نوع خرما و شرایط محیطی مناسب است. با رعایت این نکات می توان از این میوه مغذی و مفید به بهترین شکل بهرهمند شد و همواره خرما تازه و باکیفیت را در دسترس داشت.در این نوشته به بررسی روشهای متفاوت نگهداری انواع خرما پرداخته تا بتوان از این میوه مفید به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.اکثر انواع خرماها بهعنوان یک خشکبار و میوه خشک، در حالت معمولی رطوبت بالایی ندارد و میتوان آن را برای مدتی طولانی در دمای محیط نگهداری کرد، برای جلوگیری از خرابی و حفظ طولانی مدت روشهای نگهداری خرما باید نکات ذیل را رعایت نمود.
روشهای نگهداری خرما
نکانی که می توان در نگهداری انواع خرما رعیت نمود عبارت اند از:
نگهداری خرما در جای خشک و خنک
اولین نکته در نگهداری خرما ، اینست که رطوبت و گرمای زیاد میتواندروند خرابی خرماها را سرعت بخشد. بنابراین، توصیه می گردد خرماها را در مکانی خشک، با رطوبت پایین و بهدور از نور مستقیم خورشید نگهداری کرد.
استفاده از ظروف محکم و سربسته
دومین نکته در نگهداری خرما آنست که خرما در معرض مستقیم هوا ممکن است بتدریجا سفت تر شود. لذا نگهداری آنها در ظروف محکم و سربسته باعث حفظ رطوبت خرما و تازه نگه داشتن محصول می شود.
نگهداری خرما در یخچال
اما بهترین و کارآمدترین روشهای موثر برای نگهداری طولانی مدت خرما، نگاهداری خرما در یخچال است. این روش بهویژه برای گونه های خرمای نرم و با رطوبت بالا الزامی است. دمای پایین یخچال به کاهش سرعت فساد و حفظ طعم و بافت خرما کمک میکند. خرماهایی مانند مضافتی ، کبکاب ، خرماهای شیره دار ازآن جمله هستند. اما نکاتی که برای نگاهداری خرما در یخچال توصیه می شود عبارت اند از اینکه خرما را در کیسههای پلاستیکی یا ظروف محکم قرار داده تا رطوبت و بوی دیگر مواد خوراکی موجود در یخچال روی خرما ها جذب نشود.خرما در یخچال میتواند تا چندین ماه بدون کاهش رطوبت و کیفیت نگهداری گردد.
نگهداری خرما در فریزر
اما گاهی لازم است خرما به مدت بیشتری سالم بماند ، لذا برای نگهداری خرما به مدت بسیار طولانی تر مثلا یک سال یا بیشتر، قراردادن آنها در فریزر الزامی است. فریز کردن خرما باعث جلوگیری از خرابی و رشد میکروارگانیسمها در محصول برای طلانی مدت میشود. برای این کار باید خرماها را بهطور کامل بستهبندی کرده و در کیسههای مخصوص فریزر قرار داد. لذا باید حتی الامکان هوای کیسه را تا حد ممکن خارج کرده تا خرما در معرض هوا داخل کیسه خراب نگردد.زمان استفاده خرماهای فریز شده باید آنها را قبل مصرفبرای مدتی در یخچال یا هوای معمولی قرار داده تا بافت نرم و طعم طبیعی خرما دوباره به حالت اولیه برگردد.
نگهداری خرما با استفاده از مواد طبیعی
در مناطق محلی و قبل از اینکه یخچال و سرد کن ها اختراع شوند مردم از مواد طبیعی خوراکی مانند روغن ها و عسل برای نگهداری خرماها برای طولانی مدت استفاده می کردند. امروزه هنوز استفاده از این روشها معمول است.به عنوان مثال خرما را میتوان در روغن زیتون نگهداری برای طولانی مدت نگهداری نمود ، که علاوه بر حفظ کیفیت، طعم جدیدی به خرماها اضافه می گردد. این روش بیشتر در مناطق مدیترانهای و مکانهایی که به زیتون و روغن آن دسترسی آسانی هست استفاده میشود.
همچنین خرما را میتوان در عسل قرار داد تا از رشد باکتریها و قارچها جلوگیری شود.چون عسل خاصیت ضدباکتریایی دارد و سلامت خرما را برای طولانی مدت حفظ میکند.نگهداری خرما با اضافه نمودن شهدی که از شیره خرما ساخته می شود راه دیگری است که امروزه بسیار پرکاربرد است.
استفاده از فرآیند خشک کردن
یکی از روشهای سنتی و قدیمی مؤثر برای نگهداری طولانی مدت خرماها ، خشک کردن است. بدیهی است خرماهای خشک شده رطوبت خود را تا اندازه ای از دست میدهند و در برابر خرابی مقاوم تر می شوند. خرماها را میتوان در هوای آزاد و زیر نور مستقیم آفتاب خشک کرد. این روش یکی از طبیعیترین روشهای خشک کردن میوهها از قدیم تا به امروز در بین کشاورزان و تولید کنندگان خرما مرسوم بوده است. امروزه اما می توان از دستگاههای صنعتی خشککن گازی یا برقی برای خشک کردن خرما استفاده کرد. مزیت این این دستگاهها آنست که زمان خشک شدن را کاهش میدهند و خرماها را بهصورت یکنواخت خشک میکنند.
نگهداری خرما به صورت محصولات فرآوریشده
یکی دیگر از روشهای نگهداری خرما ، فرآوری و تبدیل آن به محصولات جانبی خرما است. این روش نه تنها باعث افزایش ماندگاری خرما میشود، بلکه ارزش افزوده زیادی جهت فروش و حتی صادرات خرما را به همراه دارد. برخی از محصولات تولید و فرآوری شده خرما عبارت هستند از:
خمیر خرما
چیپس خرما
خرما بی هسته
شیره خرما
خرماهای شکمپر ( مغزدار)
اضافه نمودن روکش شکلات به خرما
عسل خرما
پودر خرما
تأثیر بستهبندی در نگهداری خرما
از دیگر عوامل موثر بر نگهداری خرما بستهبندی است که نقش بسیار مهمی در حفظ کیفیت محصول دارد. بستهبندی نامناسب چه در حمل و نقل و همچنین زمانیکه محصول به دست مصرف کننده می رسد میتواند موجب کاهش کیفیت و تسریع در خرابی محصول خرما شود. روشهای بسته بندی خرما بسیار هستند که ما در اینجا به تعدادی اشاره می کنیم:
استفاده از بستهبندی وکیوم
بستهبندی در ظروف پلاستیکی
بسته بندی در ظروف فلزی
بسته بندی در کارتن
خرما را بشوریم؟
برای حفظ کیفیت و ایمنی خرما در هنگام نگهداری، رعایت نکات بهداشتی بسیار مهم است.خرما ممکن است در طول فرآیند جمعآوری و بستهبندی با گرد و غبار و آلودگیها تماس پیدا کند، بنابراین شستشوی خرما قبل از مصرف ضروری است.
محیطهای با رطوبت بالا و دمای گرم میتوانند شرایط مناسبی برای رشد کپک و میکروبهای روی خرما و داخل آن فراهم کنند. شستن خرما قبل از مصرف بسته به نوع خرما و نحوه بستهبندی آن میتواند متفاوت باشد.
خرماهای بستهبندی شده و فرآوریشده
اگر خرما از فروشگاه به صورت بستهبندی شده و فرآوریشده خریداری شده است مانند خرماهای وکیومشده یا خرماهای بستهبندی در ظروف پلاستیکی، حتما نکات روی برچسب بسته بندی را مطالعه کنید. این خرماها معمولاً در کارخانه ها و کارگاههای تولید محصول ضدعفونی شده و به صورت بهداشتی آماده بسته بندی میشوند.لذا این برای این محصولات نیازی به شستن خرما نیست، زیرا شستن دوباره خرما باعث از دست رفتن برخی از خواص آن یا حتی افزایش رطوبت آن میشود و پس از مدتی خرما در هوای باز ترش می شود. قرار دادن خرمای دوباره شستهشده در یخچال هم باعث سفت شدن و خرابی بافت خرما می شود.
خرماهای باز فلهای یا محلی
اگر خرما را به صورت باز و فلهای از منابع محلی بدون بستهبندی بهداشتی خریداری کنید ، شستن آن حتما توصیه میگردد. این خرماها ممکن است در معرض گرد و غبار، حشرات یا آلودگیهای محیطی مانند دست افراد قرار گرفته باشند.لذا مقدار خرمای مورد نیاز مصرف را به آرامی با آب سرد شستشو داده ، پس از شستن، خرماها را بهخوبی خشک کنید تا رطوبت اضافی باعث فساد سریعتر نشود.اما در مورد خرماهای خشکشده که رطوبت بسیار کمی دارند شستن و نگهداری دوباره آنها در یخچال باعث سفت شدن بافت خرما می گردد. همیشه خرماها را به مقدار مصرف شستشو باید داد.
برای مشاوره ، اخذ قیمت و خرید انواع خرما برای بازارهای داخلی و خارجی و صادراتی با ما در تماس بگیری:
09023771052